Κάθε που φτάνει 11 Σεπτεμβρίου νιώθω ακόμα το ίδιο σφίξιμο στο στομάχι. Πρώτη μέρα στο σχολείο. Θυμάμαι τον εαυτό μου να πέφτω στο κρεβάτι από τις 10 -11 και να κοιμάμαι κάπου στα ξημερώματα. Στριφογύριζα όλο το βράδυ. Κυρίως αγχωνόμουν για την πρώτη μέρα κάθε που ήμουν πρωτάκι και από το ένα σχολείο πήγαινα στο πιο μεγάλο σχολείο, που ήταν άγνωστο και ανοίκειο ακόμα.
Θυμάμαι να ξυπνάω πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι, ενώ είχα κοιμηθεί το πολύ τρεις τέσσερις ώρες. Και το στομάχι να έχει γίνει κόμπος, ασορτί με τον κόμπο των καινούργιων σπορτέξ που έπαιρνα για τη νέα σχολική χρονιά. Είχα βγάλει από το βράδυ τα καλύτερα μου ρούχα και είχα φτιάξει τα μαλλιά μου γαλλική πλεξούδα για να είναι το πρωί σπαστά. Ειδικά εκεί στην εφηβεία που πλέον από παιδί θες να γίνεις ξαφνικά μια μικρομέγαλη γυναίκα ή ένας μικρομέγαλος άνδρας δίνεις ακόμα ιδιαίτερη προσοχή στο τι θα φορέσεις την πρώτη ημέρα του σχολείου, γιατί ήδη από το καλοκαίρι της έκτης σου έχει αφήσει στην κασετίνα σου ένα χαρτάκι που έγραφε ότι σ'αγαπάει πολύ, ο Κώστας, ο συμμαθητής σου που μέχρι πρότινος δεν σε έπαιρνε μαζί του στην ομάδα του όταν παίζατε μπάλα γιατί είσαι κορίτσι και δεν ξέρεις να δίνεις καλές πάσες.
Πρωινό δεν ήθελα με τίποτα. Βιαζόμουν και ας είχα μπροστά μου μία ώρα μέχρι τον Αγιασμό. Ήθελα να φτάσω όσο το δυνατόν γρηγορότερα σχολειό. Να μπω αμέσως στην κουραστική αλλά με κάποιο τρόπο όμορφη ρουτίνα του σχολείου. Όταν πήγα από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο θυμάμαι ακόμα το φόβο που είχα αν θα κάνω νέους φίλους στο νέο σχολείο, πως θα πιάσω την κουβέντα σε άτομα που δεν γνώριζα από το Δημοτικό, τι θα τους πω, αν θα βρω παρέα που να μου ταιριάζει. Ψαρωμένη εντελώς. Και όχι μόνο εγώ θυμάμαι πολλά ψαρωμένα πρόσωπα να κοιταζόμαστε δειλά δειλά στο προαύλιο. Τότε εκείνη η πρώτη μέρα έμοιαζε βουνό. Περισσότερο από δέκα χρόνια αργότερα στο παρόν αυτή η εικόνα μου φέρνει ένα νοσταλγικό χαμόγελο. «Βουνό η πρώτη μέρα στο νέο σχολείο» έλεγα και που να ήξερα τότε τι «βουνά» έχει η ενήλικη ζωή...που μετά λες μακάρι όλα να ήταν σαν την πρώτη μέρα στο σχολείο.
Και αφού τελείωνε ο Αγιασμός, έβρισκα τους φίλους μου, τους συμμαθητές μου και ανταλλάσαμε τα νέα μας από τις καλοκαιρινές μας διακοπές ή όταν ήμουν πρωτάκι έβρισκα νέους φίλους, που κάτι μας τράβηξε να ανταλλάξουμε τα ονόματά μας και να κάτσουμε παρέα, μια παρέα που τότε δεν ήξερε κανένας μας ότι μπορεί να κρατήσει μέχρι σήμερα και για πολλά πολλά χρόνια ακόμα. Η αλήθεια είναι ότι χαιρόμουν πολύ όταν έβρισκα την πρώτη μέρα νέους φίλους να ταιριάξω, γιατί ήξερα ότι τα παιδιά μπορούμε να γίνουμε σκληρά και να κάνουμε τις ζωές άλλων παιδιών δύσκολες στο σχολείο, όταν δεν μας έχουν μάθει πώς να μην είμαστε σκληρά και πως όσο μεγαλώνει η σκληράδα δεν μεγαλώνει ο άνθρωπος.
Μετά θυμάμαι περίμενα πως και πώς να χωριστούμε σε τάξεις. Μεγάλο κεφάλαιο οι τάξεις. Κάποιες χρονιές πήγαινες στις τάξεις που ήξερες και έβρισκες το θρανίο που πάνω είχες ζωγραφίσει διάφορες μικρές ζωγραφιές, τα ονόματα της παρέας σου, του πρώτου σου έρωτα, της αγαπημένης σου ομάδας και του αγαπημένου σου τραγουδιστή. Αυτό ήταν το θρανίο σου. Κάτι σαν δικό σου σπίτι. Είχες αφήσει πάνω του τα σημάδια της προηγούμενης χρονιάς. Κάποιες φορές έβρισκες τις ζωγραφιές σου μισοσβησμένες, κάποιες φορές είχαν εξαφανιστεί τελείως από το καθάρισμα και κάποιες φορές κατάφερναν και γλύτωναν από τα υγρά καθαριστικά και το απορροφητικό χαρτί καθαρίσματος ατόφιες και άφθαρτες σαν να σε περιμένανε εκεί και τη νέα σχολική χρονιά. Όταν, μάλιστα, πήγαινα σε καινούργια τάξη είχα εκείνη τη χαρούμενη βιασύνη να βρω την καλύτερη θέση, να βρω ξανά αυτό το θρανίο που θα γινόταν το δικό μου θρανίο.
Και μετά οι Δάσκαλοι. Την πρώτη ημέρα ήθελα να δω ξανά εκείνο το Δάσκαλο που τον είχα πρότυπο, που με ενέπνευσε να κάνω τα πράγματα που αγαπάω στη ζωή μου, που δεν μου έμαθε μόνο να παπαγαλίζω αλλά μου έμαθε να σκέφτομαι, που με αντιμετώπισε με δικαιοσύνη και έγινα και εγώ δίκαιη, που με αγκάλιασε με αγάπη, σεβασμό, ισοτιμία και αποδοχή και έκανα και εγώ μετά το ίδιο στους υπόλοιπους ανθρώπους, που πέρα από δάσκαλος, τον είδα κάποιες φορές σαν ένα μεγάλο φίλο, σαν ένα δεύτερο γονιό. Βέβαια δεν ήταν πάντα όλοι οι δάσκαλοι καλοί και ούτε ταιριάζαμε με όλους, μα ακόμα και αυτοί ήταν κατά κάποιο τρόπο μαθήματα.
Τώρα που πλέον δεν με περιμένει αυτή η μέρα να πάω στο σχολείο, καταλαβαίνω ότι όσα και να γράψω η πρώτη μέρα στο σχολείο θα είναι και θα σημαίνει πολλά. Και κάθε που ξημερώνει 11 Σεπτέμβρη πάντα όσα χρόνια και αν περάσουν, δεν θα με χωράει το κρεβάτι γιατί θα περιμένω νοσταλγικά εκείνη την πρώτη μέρα στο σχολείο...
Καλή σχολική χρονιά!
Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή
Εντυπωσιακές τσάντες με ήρωες κοριτσιών κι αγοριών, βιβλία και τετράδια με καλογραμμένες ετικέτες που απαιτούν κάποιες ώρες για να τα ντύσεις με το διάφανο προστατευτικό αυτοκόλλητο, πολύχρωμοι μαρκαδόροι, τέμπερες, πινέλα, ακουαρέλες, μολύβια, γόμες, γυαλιστερά ντοσιέ, υλικά καλλιτεχνικών, usb (κάτι που η δική μου γενιά δεν γνώριζε) κι ακόμα χίλιαδυό πραγματάκια που κάθε μαμά (συνήθως) ετοιμάζει λίγες μέρες πριν τον ερχομό της πρώτης μέρας στο σχολείο.
Όσο και να έχουμε μεγαλώσει, νομίζω ότι στους περισσότερους από εμάς, εκείνη η μέρα κάτι φέρνει στο μυαλό και την καρδιά μας... Και στους γονείς, κάτι περισσότερο...
Οι πρώτες φορές είναι συνήθως αναμνήσεις χαραγμένες με ανεξίτηλο τρόπο. Κυρίως για τα παιδιά που βλέπουν τα πάντα με διαφορετική ματιά κι άλλο συναίσθημα από ότι οι μεγάλοι. Το μαγικό είναι ότι όπως κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, το ίδιο διαφορετικά αντιλαμβάνεται κι αντιμετωπίζει εκείνη τη γλυκιά πρόκληση της πρώτης φοράς στο σχολείο.
Τη δική μου ανάμνηση δεν είμαι ακριβώς σίγουρη ότι τη θυμάμαι με φοβερές λεπτομέρειες από μόνη μου. Ίσως με βοηθούν οι περιγραφές της μαμάς μου που είτε μου τις διηγείται, είτε τις διαβάζω από το ημερολόγιό της.
Εκεί περιγράφει πόσο περήφανη και συγκινημένη ένιωθε που είχα πια μεγαλώσει και ήμουν μια μικρή "μαθήτρια". Ωστόσο, ήρθε η στιγμή του έντονου προβληματισμού της όταν αρνήθηκα να την αποχωριστώ...
"Έτρεμαν τα χειλάκια της όταν κατάλαβε ότι θα την έπαιρνε η δασκάλα με τα άλλα παιδάκια μέσα στην τάξη κι εγώ θα έπρεπε να φύγω.` γράφει... `Κι εσύ μαμά μου, πού θα πας τώρα;` τη ρωτάω με τρεμάμενη φωνή κι εκείνη μου απαντά: `Θα πάω σπίτι, να σου μαγειρέψω για το μεσημέρι και μέχρι να παίξεις, θα έχω έρθει να σε πάρω αγάπη μου.` Εγώ, που σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να φύγει, της απαντώ: ` Δεν θέλω να μου φτιάξεις φαγητό. Δεν πειράζει. Δε θα φάω τίποτα. Μείνε μαζί μου...`
Μέχρι να γίνω μαμά, κάθε φορά που έφερνα στο μυαλό μου αυτήν τη γλυκιά περιγραφή, δεν μπορούσα να αισθανθώ πόσο σημαντική και καθοριστική- τόσο για το παιδί όσο και για τη μαμά- είναι αυτή η μέρα.
Τα χρόνια όμως πέρασαν, και ήρθε η στιγμή που θα ρύθμισα και πάλι το ξυπνητήρι να χτυπήσει το πρωί για να ετοιμαστούμε για το σχολείο για το γιο μου.
Με είχε κατακλύσει εκείνη η γλυκιά αγωνία για να πάνε όλα καλά, γιατί όπως λένε :”κάθε αρχή και δύσκολη”... Άλλωστε, έτσι είναι οι μαμάδες... Ανησυχούμε για το κάθετί... κι ας το κρύβουμε...
Μέχρι να έρθει η ώρα του αγιασμού, η ματιά μου δεν έφυγε από πάνω του, ενώ ο μικρός μου έτρεχε με τους νέους του φίλους στο προαύλιο... Κι εκείνος όλο και κοιτούσε πού βρισκόμουν, κι όταν αντάμωναν οι ματιές μας, έγνεφε "συνωμοτικά" ο ένας στον άλλον πως "όλα είναι καλά"...
Η καρδιά μου χτυπούσε "διαφορετικά"... Το μυαλό μου έκανε ένα γρήγορο flashback σε στιγμές που νοσταλγώ...
Είναι φορές που σκέφτομαι πως αν είχα μιαν ευχή που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί, θα ήταν να μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω έστω για λίγο στην υπέροχη ανεμελιά της παιδικής ηλικίας...
Και κάπου εδώ, συνειδητοποιώ ότι το "σήμερα" κάποια μέρα θα το θέλω πίσω... Μπορεί τώρα που τα παιδάκια μου είναι μικρά και είναι κάτω από "τις δικές μου φτερούγες" , να έχω μεγάλη ευθύνη... Ξέρω όμως, καλά, ότι μέχρι να μπουν στον πολύπλοκο κόσμο των μεγάλων, οι προβληματισμοί τους είναι μηδαμινοί... Αργότερα, καλώς ή κακώς, πολλά θα αλλάξουν...
Φέτος ήρθε η στιγμή να επαναλάβουμε την παραπάνω περιγραφή με την κόρη μου στο νηπιαγωγείο, λίγες μέρες πριν. Με τη διαφορά ότι η μικρούλα μου ήταν ιδιαίτερα άνετη και χαρούμενη. Μου είπε μάλιστα: « θα περάσω πολύ ωραία μαμά μου!»
Έχοντας ζήσει την εμπειρία του αδελφού της, ξέρει πολύ καλά ότι θα την πάω στο σχολείο και λίγες ώρες αργότερα θα την πάρω να επιστρέψουμε σπίτι. Γιατί στην ουσία νομίζω ότι αυτή είναι η βασική αγωνία κάθε παιδιού... Βρίσκεται ξαφνικά σε ξένο περιβάλλον, αποχωρίζεται τη μαμά του και αναρωτιέται τι θα επακολουθήσει... Αναζητούν την ασφάλεια, τη σιγουριά, τη θαλπωρή, την ενθάρρυνση, τη ζεστή αγκαλιά κι ένα νεύμα ότι όλα θα πάνε καλά!
Για εμένα ωστόσο, όπως και για τους περισσότερους γονείς, η ανησυχία είναι ίδια, όσα παιδιά και να έχουμε...
Και με τον καιρό φτιάχνουμε αναμνήσεις που κάποτε θα αναπολούμε...
Όπως ένα σημείωμα του πατέρα μου που μου έγραψε όταν ξεκίνησα τη πρώτη δημοτικού:
"Aνοίγει το σχολείο και όλη η χαρά,
ανοίγουν τα βιβλία και όλη η ομορφιά."
Πρώτη μέρα στο σχολείο σήμερα... Καλή αρχή σε όλα τα παιδιά του κόσμου... Μαζί με αυτά και στους γονείς τους και τους δασκάλους τους...
